Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Chorzowie

UZASADNIENIE

Odwołująca się K. K. złożyła odwołania od następujących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Z. z dnia:

- 29 kwietnia 2022 roku, znak: 480000/603/CW/00734206/2022-ZAS,

- 1 czerwca 2022 roku, znak: 480000/603/CW/00740411/2022-ZAS,

- 20 czerwca 2022 roku, znak: 480000/603/CW/743972/2022-ZAS,

- 5 lipca 2022 roku, znak: 480000/603/CW/745895/2022-ZAS,

- 1 lipca 2022 roku, znak: 480000/602/RW/00055909/2022-ZAS,

- 23 września 2022 roku, znak: 480000/602/RW/57689/2022-ZAS,

którymi odmówiono jej prawa do zasiłku chorobowego za łączny okres od dnia 2 kwietnia 2022 roku do 30 czerwca 2022 roku oraz przyznano prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 2 kwietnia 2022 roku do dnia 28 września 2022 roku. Odwołująca się zakwestionowała stanowisko organu rentowego, wskazując iż okres zasiłkowy powinien wynosić 182 dni, a nie 91 dni jak przyjął organ rentowy, gdyż ciągłość zasiłku chorobowego powstała w trakcie obowiązujących przepisów przed 1 stycznia 2022 roku, tj. od 22 grudnia 2021 roku w czasie trwania stosunku pracy, a nie po wejściu w życie nowej ustawy. Organ rentowy błędnie przyjął datę 1 stycznia 2022 roku jako początek choroby, pomijając wcześniejszy okres ciągłości niezdolności do pracy powstałej w trakcie zatrudnienia, utożsamiając to z ustaniem tytułu ubezpieczenia chorobowego z dniem 31 grudnia 2021 roku i wejściem w życie nowej ustawy, która ma zastosowanie do rozwiązanych umów o pracę po 31 grudnia 2021 roku. Z treści pouczenia znajdującego się na formularzach składanych do organu rentowego wynika, iż wniosek o świadczenie rehabilitacyjne składa się na 6 tygodni przed upływem 182 dni okresu zasiłkowego, który upływał w przypadku odwołującej się w dniu 21 czerwca 2022 roku, a z kolei wniosek o świadczenie rehabilitacyjne został wysłany w dniu 13 maja 2022 roku, zaś termin badania został wyznaczony na dzień 28 czerwca 2022 roku w siedzibie organu rentowego. Odwołująca się podniosła, iż należny zasiłek chorobowy od dnia 2 kwietnia 2022 roku został zastąpiony bezpodstawnie świadczeniem rehabilitacyjnym, które powinno zostać przyznane od dnia 22 czerwca 2022 roku przez 3 miesiące zgodnie z orzeczeniem Lekarza Orzecznika (po wyczerpaniu 182 dni).

W dalszych pismach procesowych odwołująca się podtrzymała swoje stanowiskowo w sprawie.

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie. W treści uzasadnień powoływał się na treść art. 8, 9 i 18 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. 2021.1133 j.t.) oraz art. 21 ustawy z dnia 24 czerwca 2021 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021.1621. j.t.). Wskazano, iż odwołująca się stała się niezdolna do pracy od dnia 22 grudnia 2021 roku. Tytuł ubezpieczenia ustał w dniu 31 grudnia 2021 roku. Po ustaniu tytułu ubezpieczenia odwołująca się była niezdolna do pracy. Okres 91 dni zasiłku chorobowego został wykorzystany z dniem 1 kwietnia 2022 roku. Odwołująca się zdaniem organu rentowego nie wykorzystała prawa do 33 dni wynagrodzenia za czas choroby z art. 92 Kodeksu pracy i na dzień 31 grudnia 2021 roku miała prawo do wynagrodzenia za czas choroby, a nie do zasiłku chorobowego. Prawo do zasiłku chorobowego powstało po dniu 31 grudnia 2021 roku, a zatem do ustalenia prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia stosuje się przepisy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2022 roku. Biorąc pod uwagę powyższe, odwołującej się został przyznany zasiłek chorobowy do 01 kwietnia 2022 roku oraz świadczenie rehabilitacyjne od dnia 2 kwietnia 2022 roku do dnia 28 września 2022 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołująca się K. K. stała się niezdolna do pracy z powodu choroby od dnia 22 grudnia 2021 roku i niezdolność ta trwała nieprzerwanie do 22 czerwca 2022 roku. Tytuł ubezpieczenia chorobowego odwołującej ustał z dniem 31 grudnia 2021 roku. Do momentu ustania tytułu ubezpieczenia odwołująca się w okresie niezdolności do pracy od dnia 22 grudnia 2021 roku do dnia 31 grudnia 2021 roku pobierała wynagrodzenie za czas choroby na podstawie art. 92 Kodeksu pracy. Po ustaniu tytułu ubezpieczenia odwołująca się była nadal nieprzerwanie niezdolna do pracy. Po wyczerpaniu okresu zasiłkowego, który w ocenie organu wynosił 91 dni, przyznano jej prawo do świadczenia rehabilitacyjnego. Organ rentowy nie kwestionował faktu niezdolności do pracy odwołującej się ani zasadności przyznania jej świadczenia rehabilitacyjnego.

Kolejno wnioskami z dnia 12 kwietnia 2022 roku, 10 maja 2022 roku, 9 czerwca 2022 roku oraz 23 czerwca 2022 roku odwołująca się domagała się przyznania zasiłku chorobowego za okresy łącznie od dnia 2 kwietnia 2022 roku do dnia 30 czerwca 2022 roku.

Decyzjami z dnia 29 kwietnia 2022 roku, znak: 480000/603/CW/00734206/2022-ZAS; 1 czerwca 2022 roku, znak: 480000/603/CW/00740411/2022-ZAS; 20 czerwca 2022 roku, znak:480000/603/CW/743972/2022-ZAS; 5 lipca2022 roku, znak: 480000/603/CW/745895/2022-ZAS odmówiono jej prawa do zasiłku chorobowego za łączny okres od dnia 2 kwietnia 2022 roku do dnia 30 czerwca 2022 roku.

Następnie wnioskiem z dnia 11 maja 2022 roku odwołująca się domagała się przyznania świadczenia rehabilitacyjnego. Orzeczeniem Lekarza Orzecznika z dnia 28 czerwca 2022 roku stwierdzono, iż istnieją okoliczności uzasadniające ustalenie uprawnień do świadczenia rehabilitacyjnego na okres trzech miesięcy, licząc od daty wyczerpania zasiłku chorobowego. W związku z powyższym organ rentowy przyjmując datę wyczerpania zasiłku chorobowego z dniem 1 kwietnia 2022 roku, decyzją z dnia 1 lipca 2022 roku, znak: 480000/602/RW/00055909/2022-ZAS przyznał odwołującej się prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na okres od dnia 2 kwietnia 2022 roku do dnia 30 czerwca 2022 roku.

Kolejno wnioskiem z dnia 24 sierpnia 2022 roku odwołująca się domagała się przyznania świadczenia rehabilitacyjnego za dalszy okres. Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 20 września 2022 roku stwierdzono, iż istnieją okoliczności uzasadniające ustalenie uprawnień do świadczenia rehabilitacyjnego na okres 3 miesięcy, licząc od daty ustania uprawnień do świadczenia rehabilitacyjnego za poprzedni okres. Wobec czego organ rentowy decyzją z dnia 23 września 2022 roku, znak: 480000/602/RW/57689/2022-ZAS przyznał odwołującej się prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na okres od dnia 1 czerwca 2022 roku do dnia 28 września 2022 roku.

Stan faktyczny niniejszej sprawy został ustalony w oparciu o akta sprawy w tym akta zasiłkowe organu rentowego oraz dokumentacje orzeczniczo-lekarską oraz niesporne oświadczenia stron.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie K. K. należało uwzględnić.

Zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 24 czerwca 2021 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021.1621 j.t.) zasiłki oraz świadczenie rehabilitacyjne, do których prawo powstało przed dniem 1 stycznia 2022 roku wypłaca się w wysokości, na zasadach i w trybie określonych w przepisach ustawy zmienianej w art. 4, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2022 roku, za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy. Oznacza to, że przy ustalaniu prawa do zasiłku chorobowego z tytułu niezdolności do pracy, która powstała w 2021 r. stosuje się przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2022 r. Stąd też, jeżeli niezdolność do pracy powstała jeszcze w 2021 r. wlicza się ją do okresu zasiłkowego na zasadach obowiązujących do końca 2021 r. Natomiast, jeżeli niezdolność do pracy powstała już w 2022 r. wlicza się ją do okresu zasiłkowego na zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2022 r.

Zgodnie z art. 4. ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. 2021.1133 j.t.) zwanej dalej ustawą zasiłkową ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu.

Art. 6 ust. 1 ustawy zasiłkowej stanowi, iż zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy zasiłkowej zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 - nie dłużej jednak niż przez 182 dni. Zgodnie z ust. 2 za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni.

Art. 9 ust. 1 ustawy zasiłkowej stanowi, iż do okresu, o którym mowa w art. 8, zwanego dalej "okresem zasiłkowym", wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, jak również okresy niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2.

Zgodnie z ust. 2 do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy zasiłkowej do okresu zasiłkowego wlicza się okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagradzaniu zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Zgodnie z art. 18 ust.1 ustawy zasiłkowej świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy.

W niniejszej sprawie spornym było, czy do ustalonego, niespornego stanu faktycznego sprawy stosujemy przepisy ustawy zasiłkowej w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2022 roku czy na zasadach obowiązujących od 01 stycznia 2022 roku. Chodzi o art. 8 ust. 2 ustawy zasiłkowej, który w nowym brzmieniu jest mniej korzystny dla osób niezdolnych do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia, bowiem okres pobierania zasiłku chorobowego został skrócony ze 182 dni do 91 dni. Zgodnie z art. 8 ust. 2 tej ustawy w nowym brzmieniu (po nowelizacji) za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni (zgodnie ze starym brzmieniem tego przepisu okres ten wynosił odpowiednio 182 dni).

K. K. stała się niezdolna do pracy z dniem 22 grudnia 2021 roku. Tytuł ubezpieczenia odwołującej ustał w dniu 31 grudnia 2021 roku w związku z ustaniem zatrudnienia. Za czas niezdolności do pracy od 22 grudnia 2021 roku do momentu ustania tytułu ubezpieczenia tj. do dnia 31 grudnia 2021 roku odwołująca się pobierała wynagrodzenie za czas choroby na podstawie art. 92 Kodeksu pracy. W 2021 roku odwołująca nie wykorzystała prawa do 33 dni wynagrodzenia za czas choroby z art. 92 Kodeksy pracy. Rację ma organ rentowy, że na dzień 31 grudnia 2021 roku odwołująca się miała prawo do wynagrodzenia za czas choroby, a nie do zasiłku chorobowego. Jednak powyższe w ocenie Sądu nie prowadzi do konkluzji, że prawo do zasiłku chorobowego powstało po 31 grudnia 2021 roku, a zatem jak wywodzi organ rentowy do ustalenia prawa do zasiłku chorobowego, po ustaniu zatrudnienia, stosuje się przepisy ustawy w brzmieniu obowiązującym od 01 stycznia 2022 roku.

Rozstrzygając powyższy spór, należy przy interpretacji art. 21 ustawy z dnia 24 czerwca 2021 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, mieć na uwadze przepisy ustawy zasiłkowej odnoszące się całościowo do regulacji zasiłków chorobowych.

Po pierwsze wskazać należy, iż okres zasiłkowy to okres niezdolności do pracy, za który osobie ubezpieczonej przysługuje wynagrodzenie chorobowe wypłacane przez pracodawcę, a następnie zasiłek choroby wypłacany przez organ rentowy. W przypadku osób zatrudnionych (pracowników) do okresu zasiłkowego należy wliczyć okres wypłaty wynagrodzenia chorobowego wypłacanego na podstawie przepisów Kodeksu pracy. Innymi słowy do okresu zasiłkowego należy wliczyć wszystkie okresy niezdolności do pracy. Nowy okres zasiłkowy ustala się zawsze na pierwszy dzień choroby. Tym pierwszym dniem choroby w niniejszej sprawie był dzień 22 grudnia 2021 roku. Należy zauważyć, że z asiłek chorobowy jest kontynuacją wynagrodzenia chorobowego wypłacanego przez pracodawcę. Już z powyższego wynika, że prawo do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego odwołującej powstało przed 01 stycznia 2022 roku

Należy również zauważyć, iż choć prawo ubezpieczeń społecznych opiera się na przepisach bezwzględnie obowiązujących, to proces dekodowania norm prawnych nie może prowadzić do uchybienia funkcji ubezpieczenia społecznego z powodu nadmiernych „formalizmów”, czyli braku norm prawnych umożliwiających doprowadzenie stanu prawnego do zgodnego z faktami ubezpieczeniowymi i zdrowym rozsądkiem. Podkreślenia wymaga, że zasada równości ubezpieczonych wyrażona w art. 2a u.s.u.s. uznawana jest w doktrynie za zasadę stosowania prawa ubezpieczeń społecznych, wskazującą kierunek jego wykładni. W rozpoznawanej sprawie uznanie przez organ rentowy, że odwołująca była niezdolna do pracy dopiero od dnia 1 stycznia 2022 roku zaprzecza powyższej zasadzie, spowodowało pominięcie faktu, iż od dnia 22 grudnia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku była ona niezdolna do pracy i jest sprzeczne z art. 12. ust. 1 ustawy zasiłkowej. Takie stanowisko organu rentowego stawia odwołującą w nierównej sytuacji w stosunku do innych ubezpieczonych, którzy chorowali wcześniej bądź częściej niż odwołująca i wykorzystali prawo do wynagrodzenia chorobowego przed 01 stycznia 2022 roku i w ten sposób nabyli prawo do zasiłku chorobowego, który byłby liczony na starych zasadach.

Odwołująca stała się niezdolna do pracy w dniu 22 grudnia 2021 roku. Niezdolność do pracy K. K. rozpoczęła się, w czasie obowiązywania ustawy w brzmieniu przed nowelizacją, niezdolność ta miała charakter ciągły, nieprzerwany i trwała również po wejściu w życie nowych przepisów. W ocenie Sądu nieuprawnione było ze strony organu rentowego liczenie okresu zasiłkowego poczynając od 01 stycznia 2021 roku (wówczas 91 dniowy okres zasiłkowy zakończył się 01kwietnia 2022 r.). Organ rentowy wbrew treści art. 12. ust. 1 ustawy zasiłkowej, nie wliczył do okresu zasiłkowego okresu pobierania wynagrodzenia chorobowego przez odwołującą. Okres zasiłkowy ustala się zawsze na pierwszy dzień choroby czyli w niniejszej sprawie okres zasiłkowy rozpoczął się z dniem 22 grudnia 2021 roku. Organ rentowy pominął fakt, że niezdolność do pracy odwołującej miała charakter ciągły i nieprzerwany. Odwołująca się od dnia 1 stycznia 2022 roku utraciła prawo do wynagrodzenia chorobowego, bo ustał tytuł ubezpieczenia, ale zachowała ciągłość niezdolności do pracy, która zaczęła się pod rządami ustawy zasiłkowej w brzmieniu sprzed nowelizacji. To właśnie okres nieprzerwanej niezdolności do pracy przemawia za uznaniem, że w rozpoznawanej sprawie okres zasiłkowy rozpoczął się w dniu 22 grudnia 2021 roku i stosownie do brzmienia art. 8 ust. 2 ustawy zasiłkowej w brzmieniu sprzed nowelizacji, zakończył się 21 czerwca 2022 roku po wyczerpaniu 182 dniowego okresu zasiłkowego.

Reasumując, w ocenie Sądu orzekającego, jeżeli ustali się, że w 2021 roku otworzył się nowy okres zasiłkowy, a niezdolność do pracy jest nieprzerwana, to organ rentowy przy ustalaniu prawa do zasiłku chorobowego z tytułu niezdolności do pracy, która powstała w 2021 roku powinien zastosować przepisy ustawy zasiłkowej w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2022 roku. Przepisy przejściowe ustawy z dnia 24 czerwca 2021 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw miały chronić osoby, które będą przebywały na zasiłkach na przełomie roku 2021 i 2022. Zmiany nie obejmą tych osób, dopóki okres ich niezdolności do pracy będzie nieprzerwany. Dzięki przepisom przejściowym zmieniającym ustawę zasiłkową od 01 stycznia 2022 roku osoby będące niezdolne do pracy na przełomie grudnia 2021 roku i stycznia 2022 roku, a więc które nabyły uprawnienia zasiłkowe na podstawie dotychczasowych przepisów, mogą pobierać swoje świadczenia na tych samych, poprzednio obowiązujących zasadach również w roku 2022. Warunkiem jest nieprzerwana niezdolność do pracy. Powyższy warunek odwołująca się spełniła.

Organ rentowy przyznał odwołującej się prawo do świadczenia rehabilitacyjnego po wyczerpaniu okresu zasiłkowego łącznie na okres 6 miesięcy. Prawo do świadczenia rehabilitacyjnego nie było kwestionowane przez żadną ze stron. Sąd przyznał odwołującej prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na okres 6 miesięcy, licząc od zakończenia okresu zasiłkowego, z tym że ustalił, że okres zasiłkowy wyniósł w przypadku odwołującej 182 dni, a nie jak przyjął organ rentowy 91 dni.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd zmienił zaskarżone decyzje na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. w ten sposób, że przyznano odwołującej się K. K. prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 2 kwietnia 2022 roku do 21 czerwca 2022 roku oraz prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na okres 6 miesięcy licząc od daty wyczerpania zasiłku chorobowego.

Sędzia Alina Kołakowska

Sygn. akt: U 86/22

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować;

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem i aktami zasiłkowymi doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego z pouczeniem, że od doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem może wnieść w terminie 14 dni apelację, z-ć pełnomocnika do zwrotu akt zasiłkowych w razie wniesienia apelacji,

3.  kal. 21 dni.

C., dnia 11 maja 2023r.

Sędzia Alina Kołakowska