Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Chorzowie

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 20 października 2023 r. skierowanym przeciwko A. P., małoletni F. P. (1) reprezentowany przez matkę K. S., wniósł o podwyższenie alimentów z kwoty 780,00 zł miesięcznie ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Chorzowie w dniu 6 grudnia 2021 r. w postępowaniu prowadzonym pod sygn. III RC 363/21 - do kwoty po 1.800,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia wytoczenia powództwa.

W uzasadnieniu powództwa pełnomocnik strony powodowej wskazał, iż faktyczną opiekę nad małoletnim sprawuje matka powoda, która jest zatrudniona w Uniwersytecie (...) i osiąga średni miesięczny dochód w wysokości około 3.943,00 zł. Tymczasem pozwany zatrudniony jest w (...) S.A. i już w 2021 r. jego wynagrodzenia wynosiło 4.500,00 zł netto, niewątpliwie więc od tamtej pory jego wynagrodzenie mogło znacząco wzrosnąć. Według wiedzy matki powoda, sytuacja finansowa pozwanego jest bardzo dobra i żyje on na wysokim poziomie. Od czasu zawarcia ugody w 2021 r. zwiększyły się usprawiedliwione potrzeby małoletniego, a co za tym idzie wzrosły koszty jego utrzymania. Obecnie miesięczne koszty utrzymania małoletniego powoda wynoszą 3.937,90 zł. Małoletni ukończył 11 lat, jest w okresie wzmożonego wzrostu, a w związku z tym wymaga częstej wymiany odzieży oraz obuwia. Powód jest też ponadprzeciętnie utalentowanym pasjonatem sportu, a zwłaszcza piłki nożnej. Uczęszcza do piątej klasy Szkoły Mistrzostwa Sportowego i uprawia sport pod okiem doświadczonych specjalistów, co generuje dodatkowe wydatki. Małoletni systematycznie realizuje kosztowne konsultacje diagnostyczne u fizjoterapeuty. Małoletni cierpi też na płaskostopie podłużne i poprzeczne, a koszty wizyt u fizjoterapeuty i wkładek ortopedycznych jest znaczny. U małoletniego podejrzewana jest również niskorosłość, w związku z czym prowadzona jest diagnostyka.

W odpowiedzi na pozew, A. P. uznał żądanie pozwu do kwoty po 900,00 zł miesięcznie, a w pozostałym zakresie wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu prezentowanego stanowiska wskazał, iż status finansowy matki powoda jest wysoki, albowiem pozostaje ona w związku małżeńskim z dobrze sytuowanym przedsiębiorcą, tymczasem pozwany pozostaje w zatrudnieniu w KWK (...), gdzie z uwzględnieniem wszystkich dodatków uzyskuje wynagrodzenie w wysokości około 5.000,00 zł netto miesięcznie. Pozwany pełni również dorywczo służbę w Wojskach O. Terytorialnej jako przewodnik psa poszukiwawczo – ratowniczego, a służba ta traktowana jest przez pozwanego jako wolontariat, albowiem ww. otrzymuje jedynie częściowy zwrot kosztów ponoszonych na utrzymanie psa ratowniczego.

Oprócz stałych miesięcznych kosztów utrzymania własnego i alimentów na syna, pozwany ponosi koszty związane z jego utrzymaniem w czasie kontaktów. Pozwany w ramach kontaktów zapewnia synowi we własnym zakresie wypoczynek letni i w czasie ferii zimowych, zatem również koszt wypoczynku małoletniego nie powinien zostać ujęty w kosztach jego utrzymania. Kwestionując wysokość przedstawionych przez stronę powodową miesięcznych kosztów utrzymania małoletniego i zasadność podwyższenia alimentów o ponad 100%, pozwany wskazał, iż podstawowe koszty utrzymania syna określa na kwotę 2.300,00 zł miesięcznie.

Na rozprawie w dniu 23 stycznia 2024 r. (k.93), pełnomocnik pozwanego uznał żądanie pozwu do kwoty po 1.000,00 zł miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni F. P. (1) ur. (...) w S., pochodzi ze związku małżeńskiego A. P. i K. P. (obecnie S.), rozwiązanego przez rozwód.

Na mocy ugody zawartej w dniu 6 grudnia 2021 r. przed Sądem Rejonowym w Chorzowie (k.144 akt III RC 363/21), pozwany A. P. zobowiązał się łożyć na utrzymanie małoletniego F. P. (1) alimenty w kwocie po 780,00 zł miesięcznie począwszy od dnia 1 października 2021 r. do dnia 10-tego każdego miesiąca, do rąk matki małoletniego powoda K. P. z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, w miejsce rozstrzygnięcia o sposobie ponoszenia kosztów utrzymania małoletniego powoda zawartego w wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 22 listopada 2018 w sprawie XVIII C 1406/18, stwierdzającego że koszty utrzymania małoletniego obciążają obydwoje rodziców.

W 2021 r. kiedy obowiązek alimentacyjny pozwanego ustalony został na kwotę 780,00 zł miesięcznie, sytuacja osobista i materialna stron przedstawiała się następująco: K. S. mieszkała z małoletnim powodem, partnerem i jego małoletnią córką. Pozostawała w zatrudnieniu uzyskując wynagrodzenie w wysokości 4.000,00 zł netto miesięcznie. A. P. mieszkał z partnerką i jej córką. Pozostawał w zatrudnieniu uzyskując wynagrodzenie w średniej wysokości 4.500,00 zł netto miesięcznie.

Obecnie K. S. pozostaje w związku małżeńskim. Zamieszkuje z małoletnim powodem, córką męża pochodzącą z jego poprzedniego związku i niespełna dwuletnią córką pochodzącą z jej obecnego związku.

Małoletni F. P. (1) pozostaje pod opieką okulisty i psychologa. Wizyta u psychologa kosztuje 150,00 zł. Konsultacja okulistyczna odbywa się raz na rok, wizyty są bezpłatne.

K. S. pozostaje w zatrudnieniu, a jej zarobki obecnie wynoszą 6.700,00 zł brutto. Ww. zawarła z mężem umowę rozdzielności majątkowej i nie dzieli z mężem kosztów życia codziennego. Wg oświadczenia K. S. 90% zarobionych pieniędzy wydaje na syna, a jej mąż pokrywa koszty utrzymania żony i wspólnej córki.

Ww. wraz z rodziną zamieszkuje w mieszkaniu, znajdującym się w budynku będącym własnością jej męża. Ww. nie płacą czynszu. K. S. nie spłaca żadnych pożyczek ani kredytów.

Łączny koszt utrzymania małoletniego K. S. zeznając na rozprawie wyliczyła na kwotę 3.000,00 zł miesięcznie. W tym wyżywienie: 730,00 zł, środki czystości 690,00 zł, obuwie i ubrania 360,00 zł, klub sportowy 150,00 zł, ubrania sportowe do szkoły 2 razy do roku po 700,00 zł, składki szkolne średnio 25,00 zł miesięcznie, składki urodzinowe 70,00 zł, telefon 100,00 zł, rozrywka minimum 50,00 zł, fryzjer 50,00 zł miesięcznie.

Małoletni jeździ na obozy sportowe obowiązkowe - dwa razy do roku. Jeden kosztuje 1.650,00 zł. Oprócz tego uczęszcza na prywatne treningi piłkarskie cztery razy w tygodniu, z których jeden kosztuje 150,00 zł. F. P. (1) uczęszcza na korepetycje z matematyki i angielskiego, co tygodniowo kosztuje łącznie 130,00 zł. Pozaszkolny na obóz małoletniego kosztuje 2.300,00 zł. Wyjazd wakacyjny za same noclegi kosztuje 1.500-2.000,00 zł miesięcznie.

A. P. pozostaje w związku małżeńskim. Z tego związku dzieci nie posiada. Żona pozwanego ma córkę w wieku 13 lat.

Pozwany pozostaje w zatrudnieniu, a jego zarobki wynoszą około 6.000,00 zł netto z premiami. Żona pozwanego pracuje i zarabia około 8.000,00 zł. Córka żony pozwanego otrzymuje alimenty w wysokości 800,00 zł.

Pozwany pełni rotacyjnie służbę Wojskową w ramach Wojsk O. Terytorialnej. Za przynależność do (...) otrzymuje średnio 1.300,00 złotych netto miesięcznie (k.97,99), pod warunkiem, że jest dyspozycyjny.

Z synem pozwany widuje się w środę lub w czwartek i zawozi go na treningi. Zabiera też małoletniego w 2 weekendy w miesiącu, od soboty do poniedziałku rano, kiedy odwozi go do szkoły. Podczas kontaktów małoletni pozostaje na wyłącznym utrzymaniu pozwanego. Na wyżywienie i wyjścia z małoletnim pozwany wydaje około 300,00 zł miesięcznie. Dodatkowo zużycie mediów przez małoletniego, pozwany ocenił na 130,00 zł co miesiąc, na środki czystości dla syna 30,00 zł, inne wydatki około 50,00 zł, na różnego rodzaju rozrywki około 100,00 zł miesięcznie.

Zagraniczny wyjazd wakacyjny dla 4 osób kosztuje jednorazowo 10.000 złotych.

Rachunki pozwany dzieli z żoną po połowie. Za gaz pozwany płaci 75,00 zł miesięcznie, za energię elektryczną 100,00 zł, za wodę 75,00 zł, za czynsz 100,00 zł, za wywóz śmieci 220,00 zł za 4 osoby, za telewizję z internetem 50,00 zł, za kredyt mieszkaniowy 1.500,00 zł. Opłata za telefon wynosi 50,00 zł. Ubezpieczenie mieszkania wynosi 85,00 zł miesięcznie. Ww. spłaca też kredyt gotówkowy, a rata miesięczna wynosi 650,00 zł.

Na własne wyżywienie pozwany wydaje około 900,00 zł miesięcznie, rozrywki własne 100,00 zł, na paliwo około 900,00 zł. Codziennie dojazdy do pracy w obie strony wynoszą 70 kilometrów. Wyżywienie psa i kota kosztuje 100,00 zł miesięcznie, eksploatacja samochodu 200,00 zł miesięcznie. Pozwany spłaca też kredyt osobisty za ciągnięty na kwotę 30.000,00 zł, w ratach po 330,00 zł. Kredyt zaciągnięty został na pokrycie bieżący potrzeb, w tym naprawy samochodu oraz leczenie ojca chorującego na nowotwór złośliwy, któremu pozwany zamierza pomóc w pokrywaniu kosztów leczenia.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie zezna K. S., A. P., akt Sądu Rejonowego w Chorzowie o sygn. III RC 511/23 oraz pozostałej dokumentacji dołączonej do akt.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Niezbędnym do dokonania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie było ustalenie sytuacji materialnej stron wobec żądania K. S. reprezentującej małoletniego F. P. (1), podwyższenia kwoty zasądzonych alimentów do łącznej sumy po 1.800,00 zł miesięcznie na rzecz uprawnionego, a więc stwierdzenie czy obecna sytuacja materialna stron kwalifikuje się do zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego, wynikającego z art. 138 k.r. i o.

Stosunek alimentacyjny, jako rodzaj stosunku cywilnoprawnego tworzy ścisłą zależność dwu podmiotów, z których jeden ma prawo domagania się dostarczania mu środków utrzymania, a w miarę także środków wychowania, natomiast drugi zobowiązany jest żądanie to zaspokoić. „Dostarczenie środków utrzymania” to w powszechnym rozumieniu zaspokajania normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, opału itp. Obejmuje więc powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia.

Zgodnie z treścią art. 133 §1 k.r.i o. i art. 135 §1 k.r.i o., na obojgu rodzicach spoczywa obowiązek partycypowania w kosztach utrzymania dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Treścią obowiązku alimentacyjnego jest więc dostarczanie uprawnionemu przez zobowiązanego środków utrzymania, a w miarę potrzeby środków wychowania (art.128 k.r.i o.).

Reasumując, istotą obowiązku alimentacyjnego jest stworzenie uprawnionemu normalnych warunków bytowania odpowiadających jego wiekowi czy stanowi zdrowia.

Zgodnie z art. 138 k.r.i o., w razie zmiany stosunków, można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Zakres obowiązku alimentacyjnego zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno – ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego (uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1987r. CZP 91/86).

Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy gdy żyją z nimi wspólnie jak i wtedy gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami (wyrok SN z dnia 6 stycznia 2000r. I CKN 1077/99). Regulując kwestie zobowiązań alimentacyjnych rodziców dzieci, Sąd Najwyższy wskazał nawet na tak daleko idące zobowiązania polegające na tym, iż w szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu (uchwała SN z dnia 17 grudnia 1987r. CZP 91/86).

Koszty utrzymania wynikają w głównej mierze z konieczności zapewnienia uprawnionemu mieszkania, wyżywienia, odzieży, leczenia czy też pielęgnacji w chorobie. Zaspokojenie potrzeb dziecka w zakresie wychowania następuje poprzez zapewnienie poza środkami materialnymi osobistej opieki, troski o rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie go do samodzielnej egzystencji w społeczeństwie.

Zgodnie z przywołanym wyżej art. 133 §1 k.r. i o. oboje rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. W świetle natomiast art. 135 §2 k.r. i o. wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej, może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego.

Jak ustalono w trakcie przeprowadzonego postępowania, koszty utrzymania małoletniego powoda uległy zwiększeniu i pozostawienie alimentów na dotychczasowym poziomie nie mogło się ostać, jednakże nie do wysokości jakiej domagała się strona powodowa.

Niezależnie od zasadności powództwa o podwyższenie alimentów, sąd uznał, iż żądanie podwyższenia alimentów do kwoty po 1.800,00 zł nie znajduje uzasadnienia. Uwzględniając konieczność zapewnienia małoletniemu jego uzasadnionych potrzeb, sąd uznał za zasadne podwyższenie wysokości alimentów do kwoty po 1.200,00 zł miesięcznie. W ocenie Sądu podwyższenie alimentów o ww. kwotę, w odpowiednim zakresie pozwoli K. S. na realizowanie uzasadnionych potrzeb małoletniego, a jednocześnie będzie możliwe do zrealizowania przez pozwanego.

K. S. dowodziła w pozwie, iż miesięczne koszty utrzymania małoletniego są znaczące, sięgające niemal 4.000,00 zł (k.7) i w związku z tym około 90% swoich dochodów przekazuje na utrzymanie syna. Tymczasem na rozprawie w dniu 23 stycznia 2024 r. (k.93v) ww. wskazała, iż łączny miesięczny koszt utrzymania powoda wynosi 3.000,00 zł.

Wartość niektórych z przedstawionych składowych kosztów utrzymania wskazanych w pozwie nie wydaje się jednak wiarygodna, a niektóre z nich w miesięcznych kosztach utrzymania nie powinny się znaleźć. I tak, np. matka powoda ujęła w ww. zestawieniu wyżywienie w szkole, kiedy na rozprawie wskazała, że małoletni obiadów w szkole nie jada; zakup środków czystości w wysokości 60,00 zł miesięcznie wydaje się dość wygórowany biorąc pod uwagę, iż na ogół środki tego rodzaju są wystraczające na okres znacznie dłuższy niż miesiąc. Mało prawdopodobnym jest również, aby K. S. na odzież i obuwie oraz odzież i obuwie sportowe dla małoletniego przeznaczała aż 588,00 zł miesięcznie. Wydatki czynione przez matkę powoda na wakacje/wyjazdy na narty itp., nie powinny zostać ujmowane w kosztach utrzymania, skoro pozwany również we własnym zakresie zapewnia synowi wypoczynek tak w czasie wakacji jak i ferii zimowych. W ramach realizowanych kontaktów pozwany zapewnia też synowi różne rozrywki, zatem również tego rodzaju wydatek realizowany przez matkę powoda nie powinien być uwzględniony w ogólnych kosztach utrzymania. Zakup okularów korekcyjnych mimo, że jednorazowo może opiewać na wyższą kwotę, nie jest wydatkiem stałym, zatem analogicznie nie powinien zwiększać bieżących kosztów utrzymania.

Niezależnie od powyższego, małoletni jest dzieckiem bardzo aktywnym sportowo, co generuje wyższe koszty utrzymania, a zatem dotychczasowa wysokość alimentów nie była wystarczająca.

Zgodnie z art. 135 §3 k.r. i o. na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają świadczenia takie jak: świadczenie wychowawcze czy świadczenie Dobry Start. Bez wątpienia mają one jednak wpływ na ocenę rzeczywistych i realnych potrzeb osoby uprawnionej do alimentacji, a tym samym ustalenia kosztów jej utrzymania.

Mając zatem na uwadze fakt, że ww. świadczenia mają bez wątpienia wpływ na ocenę potrzeb uprawnionego, sąd uznał, iż podwyższona wysokość alimentów w połączeniu z ww. świadczeniem (obecnie 800,00 zł), pozwoli K. S. zabezpieczyć uzasadnione potrzeby małoletniego, dlatego w zakresie przewyższającym kwotę 1.200,00zł sąd powództwo oddalił jako nieuzasadnione, zwłaszcza że w ocenie sądu wskazana w pozwie kwota miesięcznych kosztów utrzymania powoda nie odpowiada rzeczywistości. Istotnym jest również, że pozwany utrzymując kontakty z synem ponosi koszty jego utrzymania w tym czasie, a zatem dodatkowo częściowo odciąża K. S..

Uwzględnienie powództwa, nastąpiło do poziomu pozwalającego na zabezpieczenie potrzeb powoda w większym wymiarze a jednocześnie w możliwym do spełnienia przez pozwanego.

W ocenie sądu pozwany posiada odpowiednie predyspozycje, aby pomijając ciążące na nim zobowiązania, alimentować powoda na poziomie 1.200,00 zł miesięcznie. Pozwany jest osobą młodą, posiada wyuczony zawód, zatem koniecznym jest, aby należne powodowi alimenty dostosowane były bardziej niż dotychczas do jego potrzeb. W porównaniu do 2021r. zarobki pozwanego uległy podwyższeniu, a zatem możliwości finansowe pozwanego pozwalają na alimentowania powoda w oznaczonym zakresie.

Mając powyższe na uwadze, sąd zasądził od A. P. na rzecz małoletniego F. P. (2) alimenty w wysokości po 1.200,00 zł miesięcznie poczynając od 20 października 2023 r. wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia terminu płatności którejkolwiek z rat w miejsce alimentów ustalonych ugodą tut. Sądu z dnia 6 grudnia 2021 roku sygn. akt III RC 363/21. W pozostałym zakresie sąd powództwo oddalił jako nieuzasadnione z podanych wyżej przyczyn.

Na podstawie art. Art. 13 ust. 1 pkt 4 i art. 77 ust. 1 pkt 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 400,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania oraz 20 złotych za odpis wyroku z klauzulą wykonalności oraz na mocy art. 102 k.p.c. zniósł między stronami koszty zastępstwa adwokackiego,

Na mocy art. 333 §1 k.p.c., sąd nadał wyrokowi w części zasądzającej rygor natychmiastowej wykonalności.